De vierdagenweek: Geen Droom!

Volgens onze regering en Europa zijn besparingen de enige weg uit de crisis. Maar volgens het ABVV en onze centrale bestaan er wel degelijk alternatieven. Onder andere een collectieve arbeidsduurvermindering (CADV).

Volgens onze centrale zou het inkorten van de werkweek tot vier dagen, zonder loonverlies, heel wat voordelen opleveren: meer persoonlijke ontwikkeling, betere verhouding tussen werk en privéleven, meer vrouwen met een voltijdse baan, creatie van jobs, gezondere en dus productievere werknemers, minder uitgaven voor de gezondheidszorgen,…

Meer en meer werknemers worden ziek door het werken. De cijfers spreken boekdelen : 400.000 werknemers zijn langdurig ziek. Dat is een stijging van 70% ten opzichte van 10 jaar geleden. Volgens een onderzoek van de SERV, de sociaal-economische raad van Vlaanderen, beschouwen 45% van de werknemers hun werk als niet werkbaar.

Collectieve arbeidsduurvermindering, een solidaire maatregel

Maar er bestaat veel voorbehoud, zowel bij werkgevers als werknemers. De realiteit is niet dezelfde in de verschillende sectoren. De loon- en arbeidsvoorwaarden zijn bijvoorbeeld erg verschillend tussen de chemie en de dienstencheques. Maar op basis van het solidariteitsprincipe moeten we de 'zwakkere' sectoren kunnen meetrekken naar boven.

Om van collectieve arbeidsduurvermindering een echt succes te maken moet het gepaard gaan met bijkomende aanwervingen. Zoniet stijgt de werkdruk. Maar in sectoren zoals de dienstencheques en de schoonmaak, waar deeltijds werken de norm is ligt de situatie anders. Met een arbeidsduurvermindering komen er heel wat uren vrij. Dit zou toelaten aan de deeltijdse werknemers om extra uren te doen. Of op zijn minst hun tewerkstellingsbreuk te verbeteren.

Robotisering : een kans voor de werknemers

De robotisering kan ook een machtige bondgenoot zijn. Meestal maken de werkgevers gebruik van de technologische vooruitgang om jobs te schrappen en zo hun winsten te verhogen. Maar waarom zouden de werknemers niet mogen meegenieten van deze vooruitgang ? In plaats van jobs te schrappen kunnen we het werk herverdelen via arbeidsduurvermindering.

Maar er bestaan ook andere mogelijkheden om dit te financieren : namelijk het herbesteden van de middelen van de notionele intrestaftrek en andere cadeaus aan de werkgevers. Die cadeaus kosten de staat en de sociale zekerheid jaarlijks meer dan 14 miljard euro. En wat brengen ze op ? Weinig of niets. Waarom dit geld niet opeisen voor de werknemers. Een samenleving waar 'waardig werk voor iedereen' centraal staat is wel degelijk mogelijk. Het is kwestie van de juiste politieke keuzes te maken.

Voorbeelden:

In Frankrijk werd de 35-urenweek in 2000 ingevoerd op nationaal niveau. Er werden meer dan 350.000 jobs door gecreëerd en er gingen meer vrouwen voltijds aan het werk. Maar het systeem werd later onderuit gehaald omdat meer overuren werden toegestaan en bijkomende aanwervingen niet verplicht waren.

In Zweden heeft een rusthuis de 30-urenweek ingevoerd. Er werden jobs gecreëerd, de kwaliteit van de dienstverleing ging er op vooruit en het absenteïsme is gedaald.